ArtykulyZmiany klimatu

2018. Kolejny rok rekordów.

Rok 2018 zapisał się całą serią rekordów klimatycznych. Zmiana klimatu postępuje tak szybko, że traktujemy je jak coś normalnego.

Fala upałów 2018, zdjęcie: Mark Ramsey (licencja CC BY 2.0).

Rekordy CO2

Globalne emisje CO2 z paliw kopalnych, po wzroście o blisko 3%, ustanowiły nowy rekord.

Rysunek 1. Globalne emisje CO2 ze spalania paliw kopalnych (czarna linia) z zakresem niepewności (szary obszar). Obok wykresu pokazani średnie trendy w wybranych okresach. Projekcję dla roku 2018 obliczono na podstawie danych z pierwszej połowy roku oraz przewidywanych zmian w PKB i energochłonności gospodarek poszczególnych krajów świata. Źródło Global Carbon Project 2018.

W wyniku akumulacji CO2 w atmosferze, stężenie tego gazu ustanowiło kolejny rekord, rosnąc w obserwatorium Mauna Loa na Hawajach do średniorocznego poziomu 408,6 ppm.

Rysunek 2. Zmiany koncentracji CO2 w obserwatorium na Mauna Loa w ostatnich dwóch latach. Źródło Scripps Institution of Oceanography.

Rekordowe temperatury

Rok 2018 w serii NASA GISS będzie czwartym najcieplejszym rokiem w historii pomiarów, odpowiednio za latami 2016, 2017 i 2015, głównie dzięki chłodzącemu wpływowi panującego na Pacyfiku zjawiska La-Niña, przy czym rok 2018 stał się najcieplejszym rokiem z La-Niña w historii.

Wszystkie ostatnie 5 lat (2014-2018) należy do 5 najcieplejszych w historii pomiarów, przy czym wszystkie ostatnie 4 lata były cieplejsze o ponad 1°C względem końca XIX wieku. Ostatnia dekada była prawdopodobnie najcieplejszą w całym holocenie (Marcisek i in., 2017), a więc od poprzedniego (o ułamek stopnia cieplejszego) interglacjału eemskiego 120 tysięcy lat temu. Przy obecnym kursie do połowy stulecia średnia temperatura globalna przekroczy maksymalne temperatury z cyklu epok lodowych z ostatniego miliona lat.

Rok 2018 zapisał się też jako najcieplejszy rok w historii pomiarów w Polsce, bijący wcześniejszy rekord z 2015 roku.

Rysunek 3. Anomalia średniej rocznej temperatury w Polsce względem średniej z lat 1981-2010. Źródło Meteomodel.pl

Rekordowo wysoka średnia temperatura roczna została odnotowana też w wielu innych krajach Europy, m.in. na obszarze Niemiec, Francji, Czech i Finlandii.

Poziom morza

Podnosi się również globalny poziom morza.

Rysunek 4. Zmiany średniego światowego poziomu morza. Źródło AVISO.

Wzrostu poziomu morza doświadczamy tego też w naszym kraju, co można zobaczyć na zdjęciach dokumentujących ostatnią cofkę. Gdyby nie wzrost poziomu morza w ostatnim stuleciu o 20 cm, pokazane na zdjęciach ulice w Gdańsku, Szczecinie czy Kołobrzegu nie zostałyby zalane.

Lód morski

Zasięgi lodu morskiego zarówno w Arktyce i wokół Antarktydy utrzymywały się w 2018 roku na niskim poziomie.

Rysunek 5. Górny panel: zasięg lodu morskiego w Arktyce. Dolny panel: zasięg lodu morskiego wokół Antarktydy. Gruba czerwona linia pokazuje zasięgi w 2018 roku. Źródło i legenda lat: JAXA

…w wyniku czego globalny zasięg lodu morskiego przez wiele dni w roku był najmniejszy w historii pomiarów.

Rysunek 6. Sumaryczny globalny zasięg lodu morskiego Gruba czerwona linia pokazuje zasięgi w 2018 roku. Źródło i legenda lat: JAXA

Pomimo bardzo niskiej aktywności słonecznej każdy kolejny rok przynosi nowe rekordy globalnego ocieplenia.

Marcin Popkiewicz, konsultacja merytoryczna: prof. Szymon P. Malinowski

Podobne wpisy

Więcej w Artykuly