Naukowcy już od dawna wiedzą, że niedźwiedzie
polarne, zmuszone latem przez zanik lodu do zejścia na ląd, mogą żywić
się ptasimi jajami, jagodami i małymi ssakami. Ale czy te wielkie ssaki
będą w stanie przeżyć w ocieplającej się Arktyce, zmieniając dietę na
lądową?
Najkrótsza odpowiedź brzmi: nie.
Rysunek 1: Podstawą diety niedźwiedzi polarnych są tłuste ssaki morskie –
foki. Dostępna na lądzie żywność – porosty, ptasie jaja i drobne
zwierzęta – nie jest w stanie zastąpić tego elementu diety. Zdjęcie: LittleThought, Pixabay.com.
Zespół naukowców z USGS, Washington State University oraz Polar Bears
International postanowił zbadać, czy niedźwiedzie polarne mogą
przetrwać, przestawiając się na żywność zdobywaną na lądzie (Rode i in., 2015).
Wiemy, że niedźwiedzie polarne plądrowały ptasie gniazda, a nawet łapały
czasem dorosłe gęsi, ale krytycznie ważnym pytaniem jest: jak bardzo
zmienia to obraz sytuacji [potencjalnego niedożywienia niedźwiedzi]?
Jest różnica pomiędzy zaobserwowaniem, że zwierzę coś zjada, a
zrozumieniem, co takie odżywianie jest naprawdę warte.
opowiada dr Steven Amstrup, szef zespołu badawczego PBI i współautor analizy.
Nieodpowiednia dieta
Zespół badawczy porównał potrzeby żywieniowe niedźwiedzi polarnych,
które wyewoluowały polując na obfitujące w tłuszcz foki, z żywnością
dostępną na lądzie. Okazało się, że pojedyncze niedźwiedzie mogą
okresowo przetrwać, żywiąc się wysokoenergetycznym pożywieniem, takim
jak ptasie jaja. Niestety jednak ekosystemy nie zapewniają tak
wartościowych „produktów” w ilości, która miałaby istotne znaczenie na
poziomie całej populacji. Inne dostępne źródła pożywienia, takie jak
małe ssaki i roślinność, nie spełniają zaś wymagań żywieniowych
niedźwiedzi.
„Choć niektóre niedźwiedzie polarne mogą jeść żywność lądową, nie
znaleźliśmy dowodów na powszechność tego zachowania”, dodaje dr Karyn
Rode z USGS, główna autorka badania. „W regionach, w których zauważono
wykorzystywanie przez niedźwiedzie polarne żywności lądowej, ich stan
ciała i przeżywalność były niższe.”
Jak dodaje Amstrup, ekosystem tundry z perspektywy niedźwiedzi polarnych
jest zbyt ubogi w jedzenie: „Żyjące tam niedźwiedzie brunatne są małe, a
gęstość ich występowania jest niska. Jak ktokolwiek może sobie
wyobrażać, że to ubogie w pożywienie środowisko mogłoby nagle utrzymać
całą populację największych niedźwiedzi na świecie?”.
To kuszące, by wyobrażać sobie, że niedźwiedzie polarne mogłyby przeżyć,
przestawiając się na dietę lądową, ale badania dobitnie pokazują, że
przestawienie się na dostępną na lądzie żywność nie daje niedźwiedziom
polarnym najmniejszej nadziei na ratunek. Krótko mówiąc – „jeśli nie
ocalimy lodu w Arktyce, niedźwiedzie polarne znikną wkrótce po nim.”
Marcin Popkiewicz na podstawie Polar Bears International
