ArtykulyZmiany klimatu

Klęska suszy w Kalifornii

Kalifornia doświadcza najgorszej od ponad 100 lat suszy. Ten leżący na południowo-zachodnim krańcu Stanów Zjednoczonych stan cechuje się suchym, półpustynnym klimatem, wielokrotnie też doświadczał susz. Jednak obecna, przeciągająca się od wielu lat susza jest wyjątkowa.
W piątek 17 stycznia gubernator Kalifornii Jerry Brown ogłosił stan klęski suszy, wnosząc o zredukowanie przez mieszkańców stanu zużycia wody o 20%.

Przez cały 2013 rok Los Angeles otrzymało 85 mm deszczu, pięciokrotnie mniej niż powinno. W okresie zimowym w regionie występują zwykle opady deszczu, a wysoko w górach śniegu. Jednak w tym roku opady są bardzo małe – w pierwszej połowie styczna 95% obszaru Kalifornii otrzymało poniżej 24 mm deszczu.

Intensywność suszy w Kalifornii w styczniu 2014 roku.

Intensywność suszy w Kalifornii w styczniu 2014 roku.

Za obecną sytuację odpowiada specyficzny układ mas powietrza. Podczas gdy wschodnią część kraju pokrywa śnieg i panują ujemne temperatury, zachodnia część doświadcza zupełnie odmiennych warunków pogodowych.

Prędkości  wiatru na wysokości odpowiadającej ciśnieniu 300 mb 16.01.2014

Prędkości wiatru na wysokości odpowiadającej ciśnieniu 300 mb (około 9000 metrów) 16.01.2014 pokazują układ prądu strumieniowego nad Ameryką Północną. Kalifornia (zaznaczona pomarańczową obwódką) jest w strefie suchego, ciepłego powietrza. Z kolei nad wschodnie stany USA napływa zimne powietrze polarne.

Przyczyną obecnych niskich opadów jest wir polarny, który oprócz rekordowej suszy w Kalifornii powoduje też silne fale zimna na wschodzie USA. Jednak nie jest to jednorazowa, odosobniona sytuacja. Powodowana przez wzrost stężenia gazów cieplarnianych w atmosferze zmiana klimatu powoduje nasilanie się susz na świecie i w USA. Przesuwają się strefy klimatyczne, zmieniają się wzorce opadowe, a wyższe temperatury powodują silniejsze parowanie, wysychanie gleby i zanik roślinności. To napędzająca się spirala, która przyczynia się do jeszcze większej suszy.

Jak podkreślił sekretarz kalifornijskiego oddziału EPA (Agencji Ochrony Środowiska) prezentując raport dokumentujący wpływ zmiany klimatu na Kalifornię: „To nie jest jakaś abstrakcyjna debata naukowa. (…) To dzieje się naprawdę. I już tu jest.”.

Wykres pokazujący zmiany intensywności lat suchych i wilgotnych w Kalifornii

Wykres pokazujący zmiany intensywności lat suchych i wilgotnych w Kalifornii w okresie 1895-2013. Ostatnia susza jest szczególnie uporczywa. NOAA

Ten wykres pokazuje okresy suche i wilgotnie w Kalifornii na podstawie pomiarów prowadzonych od końca XIX wieku. Okresu suche zdarzają się dość regularnie, a wykres pokazuje także wyjątkową suszę z końca XIX wieku. Na tle ostatnich ponad 100 lat ten okres może nie wydawać się czymś wyjątkowym, ale jeśli dodatkowo spojrzymy na ilość okresów wilgotnych, to widać, że coś się dzieje.

Znaczna część stanowych rezerw wody jest zgromadzona w formie śniegu w górach Sierra Nevada. Jeśli jest szczególnie gorąco lub opady są szczególnie małe, w górach jest mniej śniegu, przez co zasilające strumienie wiosenne roztopy będą również słabe, a zbiorniki retencyjne pozostaną puste. Przeprowadzone dwa tygodnie temu pomiary pokazują, że ilość leżącego w górach śniegu jest na poziomie 15-20% normy. Kiedy w 2009 roku Steven Chu, amerykański Sekretarz ds. Energii stwierdziło, że w najgorszym scenariuszu może dojść do sytuacji, w której ilość śniegu w górach Sierra spadnie o 90%, ‘sceptycy’ klimatyczni wyśmiali to jako bzdury. Do zrealizowania przedstawionej przez Chu prognozy (zdecydowanie za wcześnie) niewiele już brakuje…

Zestawienie zdjęć satelitarnych Terra pokazujących Kalifornię w styczniu 2013 i 2014

Zestawienie zdjęć satelitarnych Terra pokazujących Kalifornię w styczniu 2013 i 2014.

Wraz z nadejściem wiosny opady w Kalifornii słabną, a latem deszcz zanika całkowicie. Jeśli wkrótce nie nastąpią bardzo intensywne opady, kalifornijska susza w tym roku nasili się.

To dopiero początek zmiany klimatu. Obecne susze są dopiero zapowiedzią tego, co z czym będziemy mieć do czynienia, budując dalej elektrownie węglowe, zasilane ropą samochody i samoloty, szczelinując ziemię w pogoni za gazem łupkowym i wycinając lasy tropikalne.

Przeszłe i przyszłe susze, w skali Palmera

Przeszłe i przyszłe susze, w skali Palmera (Palmer Drought Severity Index). Niebieski oznacza mokro, czerwony sucho. Poziom -4 lub poniżej jest określany jako susza ekstremalna. NCAR.

Hubert Bułgajewski, na podstawie Dr Jeff Masters Wuderground, Climate Progress

Podobne wpisy

Więcej w Artykuly