Energetyka – wprowadzenie

Zainstalowana dziś moc elektrowni sięga 4000 GW, a roczna produkcja prądu wynosi 20000 GWh. Koszt energii elektrycznej z paliw kopalnych to ponad 20 groszy (około 10 centów) za kilowatogodzinę.

Ilość zużywanej energii szybko rośnie - do roku 2050 przewidywany jest dwukrotny wzrost zapotrzebowania na energię elektryczną. Czy będziemy się trzymać obecnych rozwiązań prowadząc świat do serii kryzysów, czy uda nam się rozwinąć alternatywne źródła energii?

Niezależnie od tego, w którą stronę rozwinie się sytuacja, za 20-30 lat energii nie będziemy produkować tak jak dziś.

Mamy wiele możliwości zapewnienia nam potrzebnej energii. Dla ułatwienia, różnym rozwiązaniom przyporządkowaliśmy czytelne współczynniki w skali 1-3 *, im więcej gwiazdek, tym lepiej.

• EKO: ekologiczność mierzoną emisją gazów cieplarnianych i innych zanieczyszczeń,
• CENA: cenę prądu w perspektywie 20-30 lat,
• MOC: dostępną moc i możliwość zaspokojenia w ten sposób potrzeb świata.

Najbardziej obiecujące wydają się inwestycje w efektywność energetyczną, energię słoneczną, wiatrową, a także rozwijanie biopaliw z alg i syntezy termojądrowej. Swoje miejsce wśród źródeł energii na najbliższe dziesięciolecia mają też elektrownie wodne, jądrowe oraz uprawy trzciny cukrowej w tropikach.

Zbiegiem okoliczności jesteśmy dziś na progu rewolucji energetycznej. Wg UNEP, w 2007 roku poziom inwestycji w odnawialne źródła energii sięgnął 150 miliardów dolarów. To wzrost o 60% względem 93 miliardów w roku 2006 i blisko pięciokrotny względem 33 miliardów w roku 2004. Odnawialne źródła energii stanowią już 23% nowo oddawanej mocy elektrowni.
To wyścig z czasem – czy zdążymy radykalną transformacją systemu energetycznego?

Żadne z rozwiązań z osobna nie rozwiąże dziś naszych problemów, jednak ich kombinacja – jak najbardziej. Dlatego powinniśmy rozwijać wiele technologii równolegle. Przebudowa infrastruktury energetycznej to gigantyczne zadanie, do przeprowadzenia którego potrzebna jest nie tylko świadomość społeczna, ale też mądra polityka i regulacje prawne. Te działania powinni wspierać wszyscy świadomi ludzie, od polityków po ekologów. Tymczasem organizacje ekologiczne protestują nie tylko przeciw elektrowniom węglowym czy jądrowym, ale też wodnym, pływowym, wiatrowym a nawet słonecznym. Potrzebujemy energii i skądś musimy ją brać, nawet jeśli główny wysiłek skierujemy na lepsze jej wykorzystywanie – miejmy więc świadomość stawki, o jaką gramy. Elektrownie wiatrowe, wodne czy słoneczne niewątpliwie mają swoje minusy, jednak są one w ogóle nieporównywalne z katastrofą, z jaką możemy mieć do czynienia, jeśli będziemy podążać tą drogą, co dotychczas.

Wyzwanie będzie bezprecedensowe – z perspektywy kryzysu energetycznego mamy tylko kilka lat. Do tego problemy stwarza sam charakter źródeł energii, które powinniśmy wdrażać. Źródła energii słonecznej, wiatrowej czy wodnej wymagają na początek olbrzymich inwestycji (także energetycznych), co na etapie ich intensywnego wdrażania może powodować wręcz nasilenie problemów energetycznych.

Być może zaczniemy stosować jakieś zupełnie inne rozwiązania niż obecnie rozważane jak elektrownie orbitalne, energię cieplną oceanów, czy rozwiązania uważane przez większość naukowców za wytwory fantazji, takie jak zimna fuzja, czy urządzenia oparte o tzw. efekt Casimira  i wolną energię. A może wykorzystamy inżynierię genetyczną i wyhodujemy drzewa z owocami dającymi rocznie po dwie baryłki gotowego do użycia biopaliwa? A może jeszcze coś, o czym na razie w ogóle nie myślimy? Nasz czas jednak już się kończy.

Co to są negawaty? Jak poprawić efektywność energetyczną? Przeczytaj następny artykuł: Efektywność energetyczna – negawaty.