Artykuly

Raporty Emissions Gap Report 2020 oraz Global Carbon Budget 2020

W zeszłym miesiącu zostały opublikowane coroczne raporty Emissions Gap Report i Global Carbon Budget.

Emissions Gap Report jest sporządzany co roku w ramach Programu Środowiskowego ONZ (ang. United Nations Environment Programme, UNEP). Ocenia on lukę między szacunkowymi przyszłymi poziomami emisji gazów cieplarnianych zapewniających wysokie prawdopodobieństwo realizacji celów Porozumienia Paryskiego (ograniczenie globalnego ocieplenia do wartości poniżej 2°C oraz dążenie do utrzymania go na poziomie poniżej 1,5°C), a poziomami wynikającymi z wdrożenia obecnych narodowych planów klimatycznych (ang. Nationally Determined Contributions, NDC). Aktualne NDC są niewystarczające, przy pełnej realizacji prowadząc do ocieplenia o 3,2°C na koniec stulecia.

Rysunek 1: Zestawienie różnych scenariuszy emisji gazów cieplarnianych (dla prawdopodobieństwa nieprzekroczenia progu 66%) w gigatonach ekwiwalentu dwutlenku węgla. Scenariusze ograniczenia ocieplenia do 1,5°C do 2100 roku obejmują takie, w których temperatura w trakcie XXI w. rośnie maksymalnie do 1,7°C przed spadkiem do końca stulecia do 1,5°C. Liczby w szarych kołach pokazują lukę pomiędzy emisjami na podstawie dotychczasowych zobowiązań redukcji do 2030 r., zadeklarowanych przez poszczególne państwa (NDC), a scenariuszami pozwalającymi na wypełnienie postanowień Porozumienia paryskiego. Źródło UNEP Emissions Gap Report 2020.

Według Emissions Gap Report 2020 spadek emisji CO2 związany z pandemią był krótkotrwały i nie wpłynął znacząco na realizację celów Porozumienia Paryskiego.

Rysunek 2: Różnice w emisyjności od stycznia do października 2020 w porównaniu do poziomów z 2019 [Mt CO2 na dzień] dla sektorów: energii, transportu lądowego, przemysłu, gospodarstw domowych, transportu lotniczego, transportu morskiego. Źródło UNEP Emissions Gap Report 2020.

Luka emisyjna nie została zmniejszona w porównaniu z rokiem 2019. Badania wykazują, że największy spadek emisji nastąpił w transporcie w związku z ograniczoną mobilnością w czasie pandemii, ale ma to najprawdopodobniej charakter przejściowy. Obecnie 126 krajów obejmujących 51% globalnej emisji gazów cieplarnianych ma cele zero emisji netto (formalnie przyjęte, ogłoszone lub rozważane). Jeśli Stany Zjednoczone Ameryki również przyjmą ten cel, jak zapowiada nowo wybrany prezydent Joe Biden, udział ten wzrośnie do 63%. Niestety, takie deklaracje nie zawsze idą w parze z opracowaniem nowych narodowych planów klimatycznych.

Global Carbon Budget to część programu badawczego Future Earth. W ramach projektu naukowcy badają zmiany koncentracji trzech gazów cieplarnianych: CO2, CH4 oraz N2O, analizują ich cykle biogeochemiczne oraz napędzające je czynniki (zarówno pochodzenia antropogenicznego jak i naturalnego), a także interakcje i sprzężenia między nimi. Celem jest stworzenie pełnego obrazu obiegu węgla w przyrodzie oraz określenie w jaki sposób ludzkość może na niego wpływać.

Według Global Carbon Budget 2020 emisje CO2 spadły w ostatnim roku o 7%, jednak ma to niewielki wpływ na wciąż rosnące stężenie tego gazu w atmosferze.

Rysunek 3: Globalne emisje CO2 od roku 1990 do 2019 oraz przewidywany spadek w roku 2020. Niepewność wynosi ±5% dla jednego odchylenia standardowego (wg IPCC zakres „prawdopodobny”). Prognoza na rok 2020 oparta jest na wstępnych danych i modelach i stanowi medianę z badań. Źródło Global Carbon Budget 2020

Rośnie też stężenie metanu i podtlenku azotu. W budżecie węglowym wciąż występuje nierównowaga bilansowa – emisje przekraczają poziom, jaki są w stanie pochłonąć rezerwuary gromadzące węgiel (głównie roślinność i ocean).

Alicja Jankowska

Podobne wpisy

Więcej w Artykuly